Ngày nay khi mà các nguồn năng lượng truyền thống ngày càng bị cạn kiệt, xu hướng sử dụng năng lượng xanh bắt đầu được đẩy mạnh ở các nước đang và phát triển, trong đó Việt Nam không phải là ngoại lệ. Hiện nay, hệ thống năng lượng mặt trời đã và đang được sử dụng và dần phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Từ đó, có một vài vấn đề được đặt ra là “liệu điện mặt trời có gây ô nhiễm môi trường không?”
1. Bản chất của điện năng lượng mặt trời
Đây là một nguồn năng lượng tái tạo mà các nước phát triển và đang phát triển trên thế giới trong đó có Việt Nam đang cùng nhau khai thác. Trong tương lại gần, năng lượng mặt trời sẽ là nguồn năng lượng chủ chốt của thế giới.
Khi mặt trời chiều vào các tấm pin năng lượng mặt trời, năng lượng từ ánh sáng mặt trời sẽ được các tế bào quang điện trong tấm pin hấp thụ. Năng lượng này tạo ra các điện tích di chuyển để phản ứng với điện trường bên trong tế bào từ đó tạo ra dòng điện.
2. Điện mặt trời có gây ô nhiễm môi trường không?
Trong tất cả các nguồn năng lượng tái tạo hiện nay, điện mặt trời là nguồn năng lượng “sạch” nhất, mang lại khả năng ứng dụng và hiệu quả sử dụng điện lớn nhất trong các nguồn năng lượng tái tạo đang có hiện nay. Nhưng dù là vậy, nguồn năng lượng nào cũng có hai mặt, đi cùng với những lợi ích mà điện năng lượng mặt trời mang lại thì nguồn năng lượng tái tạo này vẫn mang lại nhiều tác hại đến môi trường và đời sống người dân.
3. Các tấm pin năng lượng mặt trời sau khi hết hạn sử dụng có gây ô nhiễm môi trường không?
Điện năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng tái tạo phổ biến hiện này. Đi cùng những lợi ích to lớn mà năng lượng mặt trời mang lại song bên cạnh đó vẫn có những mặt trái của nguồn năng lượng này mang lại. Tế bào quang điện màng mỏng chứa một số vật liệu độc hại hơn những vật liệu được sử dụng trong tế bào quang điện silicon truyền thống, bao gồm arsenide gali, đồng-indium-gallium-diselenide và cadmium-telluride. Nếu không được xử lý và tiêu hủy đúng cách, những vật liệu này có thể gây ra các mối đe dọa nghiêm trọng đến môi trường hoặc sức khỏe cộng đồng. Những tác hại của điện năng lượng mặt trời có thể kể đến là:
-
Ô nhiễm môi trường nước và đất
“Trong các tấm pin quang điện có một số chất gọi là kim loại nặng, tuy chỉ 3-5% nhưng không phân hủy được, khi ngấm xuống đất sẽ gây ô nhiễm nguồn đất, nguồn nước giống tro xỉ từ các bãi than thải khi sử dụng nhiệt điện than. Các tấm panel, tuy không phát thải hằng ngày nhưng với số lượng các dự án điện mặt trời lớn và nhỏ lẻ hiện nay đang ngày một nhiều thì sau giai đoạn sử dụng khoảng 15-20 năm nữa, số lượng tấm pin thải ra là rất nhiều, khi đem chôn lấp sẽ ngấm vào đất gây ô nhiễm làm ảnh hưởng đến sức khỏe con người.” – Theo TS Ngô Đức Lâm, nguyên Viện phó Viện Năng lượng (Bộ Công thương).
-
Không tiêu hủy theo cách thông thường được
Quá trình xử lý các tấm pin năng lượng mặt trời hết hạn sử dụng không thể đốt theo cách thông thường được, bởi chúng sẽ gây ra khói chứa các chất độc hại có khả năng gây ung thư hoặc dị tật bẩm sinh khi hít phải vì trong các tấm pin có các kim loại nặng, ví dụ như Cadium Telluride.
-
Chất thải từ pin năng lượng mặt trời gây hại đến môi trường
Có nhiều người đang thắc mắc là “sản xuất điện mặt trời có gây ô nhiễm môi trường không?” về cơ bản việc sản xuất điện năng lượng mặt trời sẽ không gây ô nhiễm môi trường. Nhưng hiện có hai loại chất thải gây hại từ tấm pin năng lượng mặt trời, Chất thải từ pin năng lượng mặt trời sau khi đã qua vòng đời sử dụng và từ việc sản xuất. Trong trường hợp bị rò rỉ ra bên ngoài sẽ gây ô nhiễm môi trường đất và nước như đã nói ở trên. Trong quy trình sản xuất các tấm pin mặt trời đều được sử dụng các chất liệu nguy hiểm như axit sunphua và khí phosphine độc hại. Và việc tái sử dụng được các chất liệu này là cực kì khó cả về chi phí và khả năng tái sử dụng, trong khi các tấm pin năng lượng mặt trời tái sử dụng thường cóvòng đời sử dụng rất ngắn.
4. Giải pháp của điện năng lượng mặt trời
Vấn đề chất thải trong quá trình sản xuất hay chất thải từ pin năng lượng mặt trời sau khi đã qua vòng đời sử dụng đang là nhược điểm lớn của điện năng lượng mặt trời. Hiện nay, việc tái chế các tấm pin năng lượng mặt trời đang phải đối mặt với một vấn đề lớn khác, đó là không có đủ địa điểm để tái chế các tấm pin mặt trời cũ và số lượng các tấm pin năng lượng mặt trời bị hỏng là không nhiều để làm cho công việc tái chế pin năng lượng mặt trời có thể kiếm được tiền. Việc tái chết các tấm pin năng lượng mặt trời là rất quan trọng vì vật liệu được sử dụng để làm các tấm pin là kim loại quý, bao gồm bạc, tellurium hoặc indium. Việc thiếu nhận thức về quy trình sản xuất các tấm pin mặt trời và vấn đề tái chế những tấm pin đang là những nguyên nhân gây ra sự thiếu sót sự trong việc tái chế các vật liệu được sử dụng trong sản xuất pin năng lượng mặt trời. – Theo một doanh nghiệp nêu quan điểm trong sản xuất pin năng lượng.